Ngày 17/8, bác sĩ Nguyễn Hồng Tâm, Giám đốc HCDC, cho biết ngân hàng được trang bị 5 tủ âm sâu (âm 80 độ C), ba máy ly tâm lạnh cùng các trang thiết bị với công suất lưu trữ 400.000-450.000 mẫu huyết thanh.

Mẫu huyết thanh được thu thập, xử lý, lưu trữ để xét nghiệm, giúp đánh giá, theo dõi mức độ miễn dịch trong cộng đồng, khảo sát sự lưu hành thầm lặng của tác nhân gây bệnh. Hoạt động này cũng giúp ngành y tế dự đoán dịch hoặc phát hiện sớm khả năng bùng phát dịch, đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp, đề ra chính sách y tế phù hợp như tiêm chủng hay ứng phó với một dịch bệnh mới nổi.

Phó giám đốc HCDC Lê Hồng Nga cho biết các hoạt động giám sát tác nhân gây bệnh thông qua xét nghiệm huyết thanh trước đây được triển khai với những quy mô khác nhau, như giám sát trọng điểm HIV, sốt xuất huyết, sốt phát ban nghi sởi - rubela, giám sát bệnh do virus Zika.

Năm ngoái, HCDC phối hợp Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) thu thập hơn 2.500 mẫu huyết thanh từ các mẫu máu xét nghiệm đã thực hiện tại các bệnh viện để đánh giá tình trạng miễn dịch cộng đồng với Covid-19. Kết quả ghi nhận tỷ lệ dân số có kháng thể đạt trên 90%. Từ kết quả khảo sát này, ngành y tế thấy được vai trò của việc tiêm vaccine với miễn dịch cộng đồng, kêu gọi người dân tiêm nhắc lại nhằm bảo vệ và duy trì khả năng miễn dịch.

Thời gian tới, HCDC khai thác nguồn mẫu từ ngân hàng để đánh giá miễn dịch đối với bệnh sởi, bệnh tay chân miệng, qua đó dự báo nguy cơ dịch tại thành phố. Dự kiến, giai đoạn 2024-2030, ngân hàng sẽ được đầu tư mở rộng, xây dựng cơ sở hạ tầng để tăng thêm dung lượng lưu trữ mẫu, đa dạng hóa các loại mẫu.


Nhân viên y tế thu thập, xử lý mẫu tại Ngân hàng huyết thanh TP HCM. Ảnh: Lê Phương

Theo PGS.TS Lê Văn Tấn, Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU), việc thiết lập ngân hàng huyết thanh có tính đại diện cao cho người dân thuộc một khu vực cần khảo sát là mấu chốt nhằm đảm bảo công việc điều tra huyết thanh có độ tin cậy và chính xác cao.

Trên thế giới, việc điều tra sự lưu hành kháng thể chống lại một số bệnh truyền nhiễm, thu thập huyết thanh để đánh giá nguy cơ bệnh, đã có từ lâu. Năm 1960-1961, Tổ chức Y tế Thế giới thành lập ba ngân hàng huyết thanh đầu tiên tại Mỹ, Tiệp Khắc và Nam Phi. Từ đó đến nay, nhiều ngân hàng được thành lập tại một số quốc gia trên thế giới và đã có những ứng dụng hữu ích cho y tế công cộng.

Tại Việt Nam, một số ngân hàng huyết thanh cũng đã được thành lập thông qua chương trình nghiên cứu điều tra dịch tễ của Bộ Y tế, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Viện Pasteur TP HCM, thực hiện nhiều chương trình giám sát trọng tâm HIV, virus Zika, viêm gan siêu vi B và C, cúm A H5N1...

Theo VnExpress